ارزیابی سناریوهای مختلف تخصیص منابع آب سد چغاخور با استفاده از روش پویایی سیستم

پیش‌بینی تغییرات رفتاری در سیستم‌های منابع آب تحت تاثیر اعمال سناریوها و سیاست‌های بهره‌برداری تلفیقی می‌تواند به بهره‌برداری بهینه از این منابع کمک کند. به منظور بهره‌برداری تلفیقی از منابع آب سد چغاخور برای تامین ‌نیازهای پایین‌دست مدل پویایی سیستم در محیط VENSIM طراحی و اجرا گردید. همچنین مقادیر ورودی به مخزن سد و تبخیر از مخزن سد با استفاده از مدل سری زمانی ARIMA برای پنج سال آینده پیش‌بینی شد. به این ترتیب همه‌ی عوامل تاثیرگذار بر حجم آب موجود در سد و همچنین برهم‌کنش عرضه و تقاضای آب کشاورزی و زیست محیطی در محدوده مورد مطالعه شناسایی و بررسی شد. پس از اینکه این پارامترها و ارتباط متقابل آنها در محیط مدل وارد گردید، مدل واسنجی شد. سپس سناریوهای مختلفی از جمله تغییر در روش محاسبه نیاز زیست محیطی، افزایش راندمان آبیاری اراضی کشاورزی و تغییر در سطح زیر کشت قابل آبیاری با توجه به شرایطی که در آینده در محدوده طرح ممکن است به وجود آید، اجرا گردید. نتایج مدل برای پنج سال آینده نشان داد که سد چغاخور در بهینه‌ترین حالت توانایی تامین نیاز آبی 1600 هکتار از اراضی آبخور را دارد که در این حالت میزان تامین نیاز کشاورزی و زیست محیطی به ترتیب 83 و 95 درصد می‌باشد. علاوه بر این با تغییر سیستم آبیاری از سطحی به تحت فشار و بافزایش 30 درصدی راندمان آبیاری، می‌توان سطح زیر کشت را از 1600 به 1690 هکتار افزایش داد.